Artykuły
W powojennej historii polskiej służby publicznej – zadania nadzoru budowlanego wykonywały organy administracji ogólnej. Mówiąc prościej przez wiele lat nie funkcjonowały w naszym kraju wyspecjalizowane jednostki, które zajmowały się tylko i wyłącznie kontrolą przestrzegania przepisów Prawa budowlanego.
W schyłkowym okresie Polski Ludowej zadania nadzoru budowlanego przypisane były terenowym organom administracji państwowej (TOAP-om). Po obaleniu komuny, od 1990 roku, nadzór budowlany wykonywany był przez kierowników urzędów rejonowych oraz wojewodów. w zakresie czynności inspekcyjno-kontrolnych wspierał ich Główny Urząd Nadzoru Budowlanego i jego terenowe biura.
Nadzór budowlany, w obecnej formie organizacyjnej czyli z wojewódzkimi i powiatowymi inspektoratami nadzoru budowlanego, powstał 1 stycznia 1999 roku. Jego utworzenie było elementem gruntownej reformy administracji publicznej, przeprowadzonej przez rząd profesora Jerzego Buzka. Powstanie nadzoru budowlanego wiązało się z reaktywowaniem powiatów. Warto też nadmienić, że w tym samym czasie powstały samorządowe województwa. Administrację budowalną podzielono wtedy na administrację architektoniczno-budowlaną i nadzór budowlany – oddzielając w ten sposób zadania inspekcyjno-kontrolne od zadań administracyjno-architektonicznych. Administracja architektoniczno-budowlana skupiła się na wydawaniu pozwoleń na budowę, a nadzór budowlany na kontroli przestrzegania i stosowania przepisów Prawa budowlanego. i tak jest do dziś.
Od 15 już lat inspektorzy Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego dla Miasta Poznania sprawdzają stan najstarszych poznańskich kamienic. W tym czasie, w ramach prewencyjnych kontroli, sprawdziliśmy w jaki sposób właściciele lub zarządcy około 2100 takich budynków wywiązują się ze swych ustawowych obowiązków. Tym najważniejszym obowiązkiem jest oczywiście zapewnienie bezpieczeństwa użytkownikom obiektów budowlanych oraz osobom poruszającym się w ich sąsiedztwie.
Na początku 2022 roku weszły w życie przepisy umożliwiające budowę „wolno stojących, nie więcej niż dwukondygnacyjnych budynków mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni zabudowy do 70 m2, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane, a budowa jest prowadzona w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych inwestora” – bez pozwolenia na budowę, na podstawie zgłoszenia z projektem. Ponadto umożliwiono wznoszenie takich budynków bez ustanawiania kierownika budowy, a tym samym zniesiono konieczność prowadzenia dziennika budowy.